Amaç: Gelişmiş birçok ülkede olduğu gibi gelişmekte olan ülkemizde de gençler arasında psikoaktif madde kullanımının artması ve bu maddelere karşı bağımlılık önemli bir sorun halini almıştır. Bu sorunun giderek büyümesinde psikoaktif maddelere ulaşmanın kolay olması, yasal yaptırımlardaki yetersizlik, eğitim eksikliği ve ergenlik çağı sorunlarının büyük rolü vardır.

Gereç ve yöntem: Gençler arasında psikoaktif madde kullanım yaygınlığını ve nedenlerini belirlemek için çalışmaya Elazığ il merkezindeki 2000-2001 eğitim öğretim yılı lise öğrencileri alınmıştır. İl genelindeki okul öğrenci sayıları, sosyo-kültürel ve ekonomik yönden dikkate alınarak her kesimi eşit temsil edecek sayıda ve özellikte okullar seçilmeye gayret edilmiş, toplam 1100 olgu üzerinde anket yapılmıştır.

Bulgular: Ankete katılan öğrencilerin en fazla tiner-baly (%26.7) ve esrar (%24.0) olmak üzere %6.8'inin (n:75) hayatları boyunca bir kere de olsa alkol hariç çeşitli psikoaktif madde kullandıkları belirlenmiştir. Bu maddeleri öğrencilerin %50.7'sinin okul yada sokak arkadaşından temin ettiği, parçalanmış ailelerde, aile içi huzursuzluk yaşayanlarda ve okul başarısı zayıf gençlerde psikoaktif madde kullanımın yüksek oranda olduğu tespit edilmiştir.

Sonuç: Ülkemizde madde kullanıcıları ile ilgili epidemiolojik verilerin ortaya konulması için bilimsel çalışmalar yapılması hayati önem arz etmektedir. Yapılacak olan çalışmalar neticesinde elde edilecek olan veriler sebep-sonuç ilişkilerinin ortaya konması, alınacak tedbirler, yasal yaptırımlar ve eğitim çalışmaları açısından yol gösterici olacaktır.