Akut apandisit, apendiks lümeninin çeşitli nedenlerle tıkanması
sonucu distansiyonu ve inflamasyonu tablosudur. Bazı
olgularda distandü lümen içeriği, inflame duvarı perfore ederek
çevre mezenterik dokuya yayılıp peritonite, bazı olgularda ise
inflamasyon çevre dokularca sarılarak plastron neden olabilir
3,4.
Apendiks lümeninin tıkanması, çocuk ve gençlerde daha
çok enfeksiyonlara bağlı gelişen lenfoid hiperplazi sonucu
görülürken, yaşlı hastalarda daha çok fekalitlere bağlıdır.
Apandisitler daha az sıklıkta parazit, yabancı cisim ve
neoplazilere bağlı olarak da gelişebilmektedir1,5,6.
Tıkanıklık nedeni ne olursa olsun apandisit olgularının
klinik tabloları birbirine benzer. Önce göbek bölgesinde
başlayan karın ağrısı zamanla sağ alt kadrana lokalize olur.
Fizik muayenede, palpasyonla ağrı, karın sertliği ve rebound pozitifliği görülür. Bazı olgularda antibiyotik tedavisine yanıt
alınsa da kesin tedavi yöntemi apendektomidir.
Yabancı cisim yutulması, her yaşta olsa da daha çok
çocuklarda görülen bir durumdur. Yutulan cismin özelliğine
bağlı olmakla birlikte, yabancı cisim % 85 olguda işlem
gerektirmeden sindirim sisteminden normal pasajla atılabilir.
Bazı olgularda yabancı cisim kendi ağırlığı ile apendiks lümeni
içine girebilir. Apendiksin anatomik yapısı nedeniyle bu
olasılık oldukça düşük olup % 0,0005 oranındadır2,7,8.
Literatürde; iğneden kum parçacıklarına, köpek tüyünden ateşli
silah mermi parçacıklarına, pil ve metal alet parçacıklarından
tırnak parçacıklarına kadar çok çeşitli yabancı cisimlerin
yutulmasına sekonder apandisit olguları raporlanmıştır6,9-11. Klingler ve arkadaşları, apendiks lümeninde saptanmış
yabancı cisimlerle ilgili 256 olguluk literatür taramasında,
yabancı cisimlerin çoğunun opak olup; keskin, uzun, sert ve
ince olanlarının komplikasyona daha çok neden olduklarını
bildirmişlerdir2. Bu yabancı cisimlerin, apandisite neden
olmamışsa ve olanak varsa endoskopik olarak
çıkarılabileceğini, komplike ve apansite neden olmuşsa cerrahi
işlem yapıldığını raporlamışlardır2.
Normal yiyecek maddelerinin apendiks lümenine girerek
apandisit tablosu oluşturması ile ilgili olarak, tavuk ve balık
etleriyle birlikte yutulan iyi ayıklanmamış kemik
parçacıklarının veya kiraz çekirdeklerinin apandisit yaptığına
dair yayınlar vardır12. Ancak, bizim olgumuzda olduğu gibi,
yiyeceklerin çiğnenmeden yutulması veya iyi sindirilememesi
sonucu apendiks lümenini tıkayarak apandisite neden olması
literatürde daha önce raporlanmamıştır.
Sonuç olarak, apendiks lümenine geçip tıkanmaya neden
olabilme olasılığı nedeniyle, yenilen besinlerin iyi pişirilmiş
olmasına ve tam olarak çiğnenmesine dikkat edilmeli, temel
besin kaynaklarından biri olan kuru baklagil tanesinin bile
apandisite neden olabileceği akılda tutulmalıdır.