Otonom sinir sistemi vücudun vejetatif fonksiyonlarından
sorumlu çok sayıda ganglionlar ve pleksuslarla bir seri
serebrospinal çekirdek ve sinirlerden oluşmuştur. Kan basıncı,
sindirim sistemi motilitesi ve her türlü salgı, idrar çıkarma,
terleme, vücut ısısı ve daha birçok faaliyetin kontrolüne yardım
eder. Otonom sinir sisteminin supranükleer seviyede kontrolü
başlıca frontal lob korteksi, limbik lob ve amigdaladaki
nükleuslar ve hipotalamus tarafından gerçekleştirilir. Buradan yola çıkarak otonom sinir sisteminin, merkezi sinir sistemi ile
hem anatomik hem de fonksiyonel olarak sıkı bir ilişki içerisinde
olduğunu söylemek mümkündür
1.
Sempatik deri yanıtı (SDY); derinin spontan ya da uyarılmış,
elektrik aktivitesinin ölçümü, sudomotor işlevlerinin
değerlendirilmesinde kolay uygulanabilir bir tanı yöntemidir.
Sempatik deri yanıtı, avuç içi ve ayak tabanındaki derinin
elektrik potansiyelinde internal ya da eksternal olarak verilen bir uyarana karşı uyandırılan anlık ve kalıcı olmayan değişikliktir.
Bu uyarılar derin soluma, öksürme, irkilme, ağrılı
uyaran verme gibi internal ya da periferik sinirlerden elektriksel
uyaran gibi eksternal olabilir. Derinin elektriksel aktivitesi
ter bezleri ile komşu epidermal ve dermal yapılardan
kaynaklanır. Efferent yolları torakolomber başlangıçlıdır ve
postganglionik myelinsiz sempatik liflerde sonlanır. Bu
refleks merkezi sinir sistemi yolları ile çok sinapslıdır ve
henüz iyi bilinmemektedir. Sempatik deri yanıtı kolay uygulanabilirliği
ile değişik nöropatilerde erken otonom tutulumun
taranmasında yararlı bir testtir ve disotonominin erken tanısında
önemlidir2.
Depresyon, normal üzüntü halinden, şiddetli psikotik
belirtiler gösteren tablolara kadar geniş bir yelpazede ortaya
çıkabilen bir semptom kümesidir. Her insanın yaşayabileceği
bu üzüntü hali, şiddetli, yoğun ve uzun süreli olduğunda
major depresyon tablosu ortaya çıkmaktadır. Major depresyon,
normalde görülebilen çökkün duygudurumdan, bedensel
işlevlerde belirgin bozulma, işlevsellikte azalma, intihar
düşünceleri veya girişimlerinin görülmesi ve gerçeği değerlendirmede
bozulma ile ayrılmaktadır. Uyku bozuklukları,
iştah ve vücut ağırlığı değişiklikleri, cinsel ilgi ve istek azlığı,
bedensel yakınmalar, halsizlik ve enerji azlığı gibi vejetatif
semptomlar, çökkün duygudurum, ilgi azalması ve zevk
alamama, düşünme hızında yavaşlama, dikkat ve konsantrasyon
yetisinde azalma gibi bilişsel belirtiler, psikotik bir düzeye
erişebilen suçluluk ve değersizlik düşünceleri, tekrarlayan
ölüm ve intihar düşünceleri major depresyon için temel belirtilerdir1,3.
Konvulziyon veya nöbet kortikal veya subkortikal nöronların
anormal istemsiz boşalımları sonucu klinik olarak
bilinç bozukluğu veya kaybı, anormal motor hareketler,
davranış, emosyonel, duyusal bozukluklar veya otonomik
fonksiyon bozukluğu ile kendini gösteren bir durumdur.
Epilepsi ile nöbet terimleri aynı anlamda kullanılmazlar4,5.
Bu çalışmanın amacı, elektrokonvulsiv terapi (EKT) yapılması
uygun görülen major depresif tanısı almış hastalarda,
sempatik sistem işlev değişikliklerinin gözlenmesi amacıyla
sempatik deri yanıtlarını değerlendirmektir.