[ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]
Fırat Tıp Dergisi
2013, Cilt 18, Sayı 1, Sayfa(lar) 054-056
[ Özet ] [ PDF ] [ Benzer Makaleler ] [ Yazara E-Posta ] [ Editöre E-Posta ]
Düşük Glukoz Yıkım Ürünü İçeren Diyaliz Sıvısı ile İlişkili Eozinofilik Peritonit
Kenan YILMAZ, İsmail DURSUN, Sibel YEL, Zübeyde GÜNDÜZ, Süleyman SUNKAK
Erciyes Üniversitesi, Çocuk Nefroloji Anabilim Dalı, Kayseri, Türkiye
Anahtar Kelimeler: Eozinofilik Peritonit, Hipersensitivite Reaksiyonu, Periton diyalizi, Eosinophilic Peritonitis, Hypersensitivity Reaction, Peritoneal Dialysis
Özet
Hiperoksalüriye ikincil son dönem böbrek yetmezliği nedeniyle 6 aydır sürekli ayaktan periton diyalizi yapılan 17 yaşındaki erkek hasta karın ağrısı ve ateş olmaksızın bulanık diyalizat sebebiyle hastanemize kabul edildi. Eozinofilik peritonit teşhisi konuldu. Eozinofilik peritonit (EP) periton diyalizi tedavisi sırasında çeşitli alerjenlere bağlı ortaya çıkan periton zarındaki hipersensitivite reaksiyonudur. Bakteriyel peritonitler gibi periton sıvısında bulanıklık ile ortaya çıktığından sıklıkla gözden kaçabilen bir problemdir. Olguyu sunma amacımız, düşük glikoz yıkım ürünü içeren diyaliz sıvısı (%1.5 glukoz solüsyonu) ile de EP gelişebileceğini vurgulamak ve EP farkındalığını artırmaktır.
  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Giriş
    Sürekli ayaktan periton diyalizi (SAPD) yapılan hastalarda eozinofilik peritonit (EP) ilk kez Lee ve Schoen tarafından 1967 yılında tanımlanmıştır1. Farklı çalışmalarda kronik periton diyalizi hastalarının % 50-60'ında genellikle diyaliz tedavisinin ilk üç ila altınci ayı içerisinde EP geliştiği gösterilmiştir2-4. EP gelişiminde periton boşluğuna uygulanan antibiyotikler, kateterler, diyaliz solüsyonları ve heparin suçlanmaktadir. Klinik olarak sıklıkla kendini sınırlayan bir durum olsa da bazen peritondan protein kaybına ve hipoalbuminemiye yol açabilir. Teşhisi, hem gereksiz antibiyotik tedavisini önlemek için hem de ısrar etmesi halinde gerçek enfeksiyonları maskeleyebileceğinden önemlidir5.

    Bu çalışmamızda, altı ay önce sürekli ayaktan periton diyalizine (SAPD) başlayan, düşük glukoz yıkım ürünü içeren diyaliz sıvısına bağlı geliştiğini düşündüğümüz eozinofilik peritonit olgusu sunulmuştur.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Olgu Sunusu
    Altı aydır hiperoksalüriye ikincil son dönem böbrek yetmezliği (SDBY) nedeni ile periton diyaliz programında izlenen 17 yaşında erkek hasta periton sıvısında bulanıklık ve mikroskobik değerlendirmede bol lökosit görülmesi üzerine peritonit ön tanısı ile servisimize yatırıldı. Hastaya sefazolin ve gentamisin intraperitoneal olarak başlandı. Hastanede hasta evde kullandığı düşük glukoz yıkım ürünü içeren diyaliz solüsyonunu getirmediği için standart % 1.5 glukozlu solüsyon ile diyalize devam edildi. Hastanın 48 saat sonraki periton sıvı mikroskobisinde hücre görülmedi ve periton sıvı kültüründe üreme olmaması üzerine tedavisi bir haftaya tamamlanarak taburcu edildi. Bir ay sonra kontrole gelen hastanın aktif şikâyeti olmamasına rağmen periton sıvısı yine bulanıktı. Mikroskobisinde 40x10/mm3 lökosit saptandı. Periton sıvısı otomatik kan sayım cihazında çalışıldı ve 570/mm3 lökositin % 46,5'nin eozinofil olduğu görüldü. Periferik kan yaymasında eozinofilisi (%18) saptanan hastanın periton sıvısının wright ile boyanmasında % 40 eozinofil saptandı (Resim 1). Gram boyamada mikroorganizma görülmedi. Hastada eozinofilik peritonit düşünüldü. Hasta evde kullandığı düşük glukoz yıkım ürünü içeren diyaliz sıvısını getirmemesi üzerine standart % 1.5 glukoz solüsyonu ile diyalize devam edildi. Antibiyotik başlanmadı. Hastanın ertesi gün periton sıvısı berraklaştı, mikroskobik incelemede lökosit sayısı belirgin şekilde azaldı ve üçüncü günde tamamen normale döndü. Periton sıvı kültüründe mikroorganizma üremesi olmadı. Hastada bu bulgularla düşük glukoz yıkım ürünü içeren diyaliz solusyonu ile ilişkili eozinofilik peritonit düşünüldü. Setirizin başlandı ve diyaliz sıvısı % 1.5 glukozlu standart solüsyon ile değiştirilerek taburcu edildi. Bir ay sonraki kontrolünde periton sıvısı berraktı ve mikroskobisinde hücre yoktu, setirizin tedavisi kesildi. Hastanın daha sonraki kontrollerinde periton sıvısında bulanıklaşma tekrar görülmedi.


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Resim 1: Diyalizat sıvısının Wright boyamasında x40' lık büyütmede eozinofiller

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Tartışma
    Eozinofilik peritonit aşikar peritonit bulguları ile beraber veya olmaksızın diyalizat sıvısında milimetreküpte 100'den fazla hücre olması ve bu hücrelerin %10'undan fazlasının eozinofillerden oluşması ile karakterize bir hastalıktır4. Etiyolojisi tam olarak belli olmasa da bir hipersensitivite reaksiyonu olarak düşünülmektedir6. Yapılan çalışmalarda periton zarında yer alan katater gibi diyaliz sisteminin bir parçası, peritondaki hava, diyaliz sıvısının kendisi veya periton içine verilen ilaçların hipersensitivite reaksiyonuna neden olabileceği bildirilmiştir7-10. Fizyolojik olmayan bu değişikliklerin periton zarında meydana getirdiği alerjik reaksiyonlar genellikle kendiliğinden düzelebilmektedir11. Bizim olgumuzda da her iki başvuruda aşikâr klinik bulgular olmadan periton sıvısında bulanıklık saptandı ve hücre sayımında EP'i destekleyen laboratuar bulguları elde edildi. Diyaliz sıvısının değiştirilmesiyle birlikte periton sıvısındaki bulanıklığın düzelmesi ve eozinofillerin kaybolması düşük glikoz yıkım ürünü içeren diyaliz sıvısına bağlı EP geliştiğini düşündürdü.

    Diyaliz sıvıları içinde en fazla icodextrin içeren sıvılarla EP geliştiği bildirilmiştir9. Bazı yazarlar icodextrininin peritonda sürekli bir inflamasyona neden olduğunu ve hipersensitivite reaksiyonunu tetiklediğini ileri sürmüşlerdir5. Bizim hastamızda düşük glikoz yıkım ürünü içeren diyaliz sıvısı solüsyonu kullanılıyordu.

    Periferik kanda eozinofili; Allerjik hastalıklar (astım, ürtiker, vb), parazitler, hematolojik hastalıklar (hodgkin hastalığı, lökomoid reaksiyon, vb), pulmoner eozinofili, gastrointestinal hastalıklar, sarkoidoz, periarteritis nodoza gibi birçok nedene bağlı olmakla birlikte eozinofilik peritonitte de eozinofili sıklıkla bulunur12,13.

    Ortalama 7,9 ay takip edilen 23 periton diyaliz hastasının değerlendirildiği ileriye dönük bir çalışmada hastaların %60,8'de EP gelişirken, EP gelişen olguların %57'sinde periferik kanda da eozinofili gösterilmiştir2. Bizim hastamızın da her iki yatışında periferik kanda eozinofilisi mevcuttu.

    Eozinofilik peritonitin ayırıcı tanısı yapılırken diğer kültür negatif peritonitler dikkate alınmalıdır. Kültür negatif peritonitlerin hücresel komponentlerine göre ayırıcı tanısı Tablo 1'de verilmiştir14.


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Tablo 1: Kültür negatif peritonitlerin ayırıcı tanısı14

    EP tedavisi ile ilgili net bir görüş olmamakla birlikte hastalığın birkaç haftada kendiliğinden düzeleceğini bildiren yayınların yanında, muhtemel etkenin ortadan kaldırılması ile antihistaminik ve oral veya intraperitoneal steroid tedavisi kullanılmasını öneren çalışmalar da vardır3,11,15. Biz hastamızda muhtemel etken olarak düşündüğümüz diyaliz sıvısını değiştirdik ve setirizin tedavisi başladık. Hastanın ertesi gün diyalizatındaki hücreler azaldı ve üç gün içinde tamamen kayboldu. Setirizin tedavisi izlemde kesildi. Hastanın daha sonraki kontrollerinde diyalizat sıvısı berraktı ve mikroskobisinde hücre görülmedi.

    Sonuç olarak, özellikle diyalize yeni başlamış hastalarda klinik bulgularla beraber veya olmaksızın periton sıvısının bulanık olmasının her zaman enfeksiyona bağlı olmayacağı, kültürde üreme olmayanlarda düşük glikoz yıkım ürünü içeren diyaliz sıvısına bağlıda EP gelişebileceği akılda bulundurulmalıdır.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Kaynaklar

    1) Lee S, Schoen I. Eosinophilia of peritoneal fluid and peripheral blood associated with chronic peritoneal dialysis. Am J Clin Pathol 1967; 47: 638-40.

    2) Chan MK, Chow L, Lam SS, Jones B. Peritoneal eosinophilia in patients on continuous ambulatory peritoneal dialysis: a prospective study. Am J Kidney Dis 1988; 11: 180-3.

    3) Fontan MP, Rodríguez-Carmona A, Galed I, Iglesias P, Villaverde P, García-Ureta E. Incidence and significance of peritoneal eosinophilia during peritoneal dialysis-related peritonitis. Perit Dial Int 2003; 23: 460-4.

    4) Oh SY, Kim H, Kang JM et al. Eosinophilic peritonitis in a patient with continuous ambulatory peritoneal dialysis (CAPD). Korean J Intern Med 2004; 19: 121-3.

    5) Quinlan C, Cantwell M, Rees L. Eosinophilic peritonitis in children on chronic peritoneal dialysis. Pediatr Nephrol 2010; 25: 517-22.

    6) Tang S, Lo CY, Lo WK, Chan TM. Resolution of eosinophilic peritonitis with ketotifen. Am J Kidney Dis 1997; 30: 433-6.

    7) Leung AC, Orange G, Henderson IS. Intraperitoneal hydrocortisone in eosinophilic peritonitis associated with continuous ambulatory peritoneal dialysis. Br Med J 1983; 286: 766.

    8) Daugirdas JT, Leehey DJ, Popli S, et al. Induction of peritoneal fluid eosinophilia and/or monocytosis by intraperitoneal air injection. Am J Nephrol 1987; 7: 116-20.

    9) MacGinley R, Cooney K, Alexander G, Cohen S, Goldsmith DJ. Relapsing culture-negative peritonitis in peritoneal dialysis patients exposed to icodextrin solution. Am J Kidney Dis 2002; 40: 1030-5.

    10) Lasker N, Burke JF Jr, Patchefsky A, Haughey E. Peritoneal reactions to particulate matter in peritoneal dialysis solutions. Trans Am Soc Artif Intern Organs 1975; 21: 342-5.

    11) Sligh JM, Gottlieb SJ, Domoto DT, Slavin RG. Characterization of eosinophils in a continuous ambulatory peritoneal dialysis patient with eosinophilic peritonitis. Int Arch Allergy Appl Immunol 1991; 95: 174-7.

    12) Lanzkowsky P. Manual of Pediatric Hematology and Oncology. 5.Baskı, Londra: Elsevier Inc, 2011: 296.

    13) Chandran PK, Humayun HM, Daugirdas JT, Nawab ZM, Gandhi VC, Ing TS. Blood eosinophilia in patients undergoing maintenance peritoneal dialysis. Arch Intern Med 1985; 145:114-6.

    14) de Freitas DG, Gokal R. Sterile peritonitis in the peritoneal dialysis patient. Perit Dial Int 2005; 25: 146-51.

    15) Thakur SS, Unikowsky B, Prichard S. Eosinophilic peritonitis in CAPD: treatment with prednisone and diphenhydramine. Perit Dial Int 1997; 17: 402-3.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • [ Başa Dön ] [ Özet ] [ PDF ] [ Benzer Makaleler ] [ Yazara E-Posta ] [ Editöre E-Posta ]
    [ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]