[ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]
Fırat Tıp Dergisi
2018, Cilt 23, Sayı 4, Sayfa(lar) 192-195
[ Özet ] [ PDF ] [ Benzer Makaleler ] [ Yazara E-Posta ] [ Editöre E-Posta ]
Retrofarengeal Schwannom: Olgu Sunumu
Erol KELEŞ1, Orkun EROĞLU2, Özlem ÜÇER3, Sadettin EMRE1
1Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kulak Burun ve Boğaz Hastalıkları Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye
2Sağlık Bakanlığı Üniversitesi, Elazığ Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Kulak Burun ve Boğaz Hastalıkları Kliniği, Elazığ, Türkiye
3Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi, Patoloji Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye
Anahtar Kelimeler: Schwannom, Retrofarengeal bölge, Benign tümör, Schwannoma, Retropharyngeal space, Benign tumor
Özet
Schwannomalar periferik, kranial ve otonomik sinir kılıflarındaki Schwann hücrelerinden köken alan benign tümörlerdir. Baş boyun schwannomlarının büyük bir kısmı parafarengeal bölgede yer almakla birlikte retrofarengeal bölge schwannomaları nadir görülmektedir. Bu makalede nadir görülen retrofarengeal schwannoma olgusu literatür bilgileri eşliğinde tartışıldı.
  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Giriş
    Schwannom 1908 yılında Verocay tarafından tarif edilmiştir. 1935 yılında Stout tarafından tümör sinir kılıfından ve Schwann hücrelerinden köken aldığı için ‘nörilemmoma’ ismi önerilmiştir 1. Schwannomalar periferik, kranial ve otonomik sinir kılıflarındaki schwann hücrelerinden kaynaklanan benign kitlelerdir. Solid ve kapsüllü olan bu tümörler nadiren de olsa malign dejenerasyon gösterebilirler 2. Schwannoma’ ların yaklaşık %25-45 civarı baş-boyun bölgesinde görülmekle beraber schwann hücresi ihtiva eden nöronların bulunduğu her yerde görülebilir 3. Baş-boyun bölgesinde schwannoma tespit edilen vakaların çoğu vagal sinirden ve sempatik sinir liflerinden kaynaklanırken vakaların %10-40 kitlenin kaynaklandığı sinir tespit edilemeyebilir 4,5.

    Retrofarengeal bölge, derin boyun fasiyasının orta ve derin katmanları arasında bulunan ve larenksin arkasına doğru uzanım gösteren bölgedir 6<,r7>. Adipoz ve lenfoid doku elemanlarını ihtiva eder. Bu bölge, üst konstriktör farengeus kasının prevertebral fasya ile birleştiği yerde sağ ve sol bölgeler olmak üzere ikiye ayrılır 8. Baş boyun schwannomlarının büyük bir kısmı parafarengeal bölgede yer alır. Retrofarengeal bölge schwannomaları oldukça nadir görülmektedir.

    Biz bu olgu sunumumuzda, oldukça nadir görülen retrofarengeal schwannoma olgusunu literatür bilgileri eşliğinde tartışmayı amaçladık.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Olgu Sunusu
    Elli yaşında kadın hasta, 2 yıldan beri yutma güçlüğü ve boğazda takılma hissi şikayetleri ile polikliniğimize müracaat etti. Hastanın kulak burun boğaz muayenesinde retrofarengeal bölgenin sol tarafında yaklaşık 3x2 cm'lik düzgün yüzeyli şişlik olduğu görüldü (Şekil 1).


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Şekil 1: Olgunun preoperatif dönemdeki endoskobik görüntüsü.

    Bunun dışında diğer sistem muayenelerinde herhangi bir patolojiye rastlanmadı.

    Hastamızın dış merkezde çekilen boyun Manyetik Rezonans Görüntülemesi (MRG), C2-3 düzeyinde vertebra korpus anterior komşuluğunda solda retrofa-rengeal mukozal alanda 19x15x29 mm boyutunda T1A kesitlerde hipo, T2A kesitlerde heterojen - hiperintens, hafif orta derecede kontrast tutan kitle lezyonu (nörofibrom?, paragangliom?) şeklinde raporlanmıştı (Şekil 2-5).


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Şekil 2: Sagittal T2 ağırlıklı MRG'de hiperintens kitle.


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Şekil 3: Aksiyel T1 ağırıklı görüntülerde düzgün lobüle kontürlü hipointens kitle.


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Şekil 4: Aksiyel T2 ağırıklı görüntülerde düzgün lobüle kontürlü hiperintens kitle.


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Şekil 5: Sagittal kontrastlı T1 ağırlıklı görüntülerde belirgin kontrastlanan kitle.

    Bu bulgular ışığında hastamıza preoperatif ince iğne aspirasyon biopsisi (İİAB) yapıldı ve sonuç benign sitoloji olarak raporlandı. Bunun üzerine hastamıza retrofarengeal kitle ön tanısıyla retrofarengeal kitle eksizyonu operasyonu yapılmasına karar verildi. Genel anestezi altında transoral yaklaşımla trendelenburg pozisyonunda posterior farengeal mukoza üzerine insizyon yapıldı. Künt disseksiyon ile derinleşilerek retrofarengeal kitleye ulaşıldı. Kitlenin 3,5x2 cm' lik boyutta, düzgün sınırlı, kapsüllü, gri-sarı renkte olduğu izlendi. Kitle çevre dokudan disseke edilerek en blok olarak çıkarıldı (Şekil 6).


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Şekil 6: Kitlenin postop makroskopik görünümü.
    Primer sütürasyonla insizyon yeri kapatıldı. Postoperatif herhangi bir komplikasyonu gelişmeyen hasta postoperatif 3. gününde taburcu edildi. Patolojik inceleme sonucu ''schwannom'' olarak raporlandı (Şekil 7).


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Şekil 7: Histopatolojik inceleme:
    Resim 1: Schwannomda s100 ile diffüz boyanma (immünperoksidaz x200).
    Resim 2: Palizadlanma gösteren selülerAntoni A ve hücreden fakir Antoni B alanları izlenmekte (HEx200).
    Yaklaşık bir yıllık takip sonrasında hastamızda nüks ya da herhangi bir aktif şikayet izlenmedi.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Tartışma
    Schwannom’ ların yaklaşık %25-45'i baş ve boyun bölgesinde görülür. Bunlar kranial sinirleri, herhangi bir periferik siniri veya otonomik sinirleri etkileyebilir. Kraniyal sinirlerden özellikle XII, X, IX, V. sinirleri ve bunların servikal kökleri etkilenmektedirler 9.

    Schwannomalar sıklıkla 30-60’lı yaşlarda görülmekle beraber cinsiyet dominansı konusunda yayınlar arasında çelişkiler bulunmaktadır 10,11. Olgumuz literatür ile uyumlu olarak 50 yaşında idi ve cinsiyeti kadındı. Tümör uzun bir süre herhangi bir semptom vermeyebilir 9,12 . En sık yavaş büyüyen kitle şeklinde semptom verirler. Ağrı veya nörolojik bulgular nadirdir 9,13. Ağrı ve nörolojik semptomun olduğu vakalarda malignansi ihtimali düşünülmelidir 9. Schwannomaların malingnite ihtimali %8-10 civarıdır 14.

    Schwannoma’lar sıklıkla ağrının eşlik etmediği şişlik olarak semptom verirler. Ancak büyük boyutlara erişen vakalarda bazen çevre anatomik yapılara bası sonucunda kraniyal sinir paralizileri, ses kısıklığı, yabancı cisim hissi, öksürük, Horner sendromu, işitme kaybı ve disfaji gibi semptomlara yol açabilirler 15,16. Olgumuzda da disfaji ve boğazda takılma hissi mevcuttu ancak ağrı yoktu. Herhangi bir parestezi ve kraniyal sinir fonksiyon bozukluğu yoktu.

    Preoperatif tanıda ve cerrahi tedavinin planlanmasında MRG ideal bir görüntüleme yöntemidir. T1 ve T2 sekanslarda yüksek sinyal yoğunluğu göze çarpmaktadır ve schwannomalarda paragangliomlardaki gibi vasküler akım izlenmemektedir. Bilgisayarlı tomografi (BT) ise lezyonun çevredeki anatomik yapılarla ilişkisini göstermesi açısından önemlidir 17. Olgumuzda yapılan MRG’de solda retrofarengeal mukozal alanda 19x15x29 mm boyutunda T1A kesitlerde hipointens, T2A kesitlerde heterojen- hiperintens, hafif orta derecede kontrast tutan solid kitle lezyonu (nörofibrom?, paragangliom?) mevcuttu.

    Schwannomanın tanısında İİAB faydalı olabilmekle birlikte her zaman kesin sonuç veremeyebilir. Literatürde bazı yayınlarda tanıda İİAB’nin herhangi bir faydasının olmadığı da bildirilmiştir 18. Bazı yayınlarda ise, İİAB’nin radyolojik bulgularla beraber değerlendirildiğinde teşhiste yararlı bilgiler verdiği bildirilmektedir 19. Bizim olgumuzda İİAB sonucu benign sitoloji olarak raporlanmıştı.

    Ayrıcı tanıda tükrük bezi adenomları, bu bölgede abse formasyonu oluşturan enfeksiyoz hastalıklar, nodal metastazlar ve lenfoma düşünülmelidir 20.

    Schwannom makroskopik olarak düzgün sınırlı, elastik kıvamlı, oval-yuvarlak şekilli, sarımsı griten renkli solid kitleler olarak görülür. Büyük boyutlara ulaşan kitlelerde kistik değişikliklere ve kanama alanlarına rastlanabilir. Bizim olgumuzda da postoperatif makroskopik incelemede kitlenin düzgün sınırlı, elastik kıvamlı, oval şekilli, sarımtrak renkte olduğu görüldü. Mikroskopik olarak kapsüllü şekilde izlenip, Antoni A ve Antoni B olarak adlandırılan bifazik paterne sahiptir. Antoni A alanları sitoplazmik sınırları düzensiz, çoğunlukla bükülmüş nükleuslu kompakt, iğsi hücrelerden meydana gelir. Antoni A alanları kısa bantlar, birbirini çaprazlayan lifler şeklinde olabilir. Amorf yapıda, hücreden fakir alanları çevreleyen palizad dizilimi gösteren iğsi şekilli schwann hücrelerinin oluşturduğu yapı Verocay cisimcikleri olarak adlandırılır. Antoni B alanları hücreden fakirdir. Arada histiyositler ve hyalinize ince duvarlı kan damarları görülebilir. Minimal nükleer pleomorfizm bulunabilir ancak mitoz görülmez. İmmunohistokimyasal boyamada S100 ve vimentin pozitiftir. CD68 ve GFAP ile schwann hücrelerinde pozitif boyanma görülmektedir. Keratin (AE1 antikoru) sıklıkla pozitiftir 21,22. Bizim olgumuzda S100 pozitif ancak keratin negatif olarak raporlandı.

    Tedavide genel görüş tümörün köken aldığı sinirin olabildiğince korunarak kapsülüyle birlikte en blok rezeke edilmesidir 23. Rezeksiyon ulaşılması mümkün yerlerde klasik olarak yapılabileceği gibi ulaşması zor alanlarda son zamanlarda tanımlanan robotik destekli transoral cerrahi şeklinde de yapılabilmektedir 24. Olgumuzda retrofarengeal kitle transoral yolla en blok rezeke edildi ve defektif alan primer onarıldı. Ameliyat sonrası birinci yılda yapılan son kontrol muayenesinde herhangi bir nüks veya fonksiyonel bir defisit izlenmedi.

    Sonuç olarak retrofarengeal bölge kitlelerinin ayırıcı tanısında Schwannoma da düşünülmelidir.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Kaynaklar

    1) Erbek HS, Erbek SS, Tosun E, Çakmak Ö. Intraparotid facial nerve Schwannoma: a case report. Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi Dergisi 2005; 13: 39-43.

    2) Stout AP. Tumors of the peripheral nervous system. Mo Med 1949; 46: 255-9.

    3) Yıldırım M, Yorgancılar E, Bulut F, Meriç F, Topçu İ. Nazal tip Schwannomu: Vaka sunumu ve literatürlerin kısaca gözden geçirilmesi. Turk Arch Otolaryngol 2009; doi:10.2399/tao.08.031.

    4) Al-Ghamdi S, Black MJ, Lafond G. Extracranial head and neck schwannomas. J Otolarygol 1992; 21: 186-8.

    5) Sharaki MM, Talaat M, Hamam SM. Schwannoma of the neck. Clin Otolaryngol Allied Sci 1982; 7: 245-51.

    6) Wippold FJ II. Diagnostic imaging of the larynx. In: Cummings CW, Fredrickson JM, Harker LA, Krause CJ, Schuller DE, editors. Otolaryngology – Head and Neck Surgery. 3rd ed. St. Louis: CV Mosby; 1998. p. 1895-919.

    7) Davis WL, Harnsberger HR, Smoker WR, Wata-nabe AS. Retropharyngeal space: evaluation of normal anatomy and diseases with CT and MR imaging. Radiology 1990; 174: 59-64.

    8) Köybaşıoğlu A. Boyun enfeksiyonları. In: Çelik O, editör. Kulak Burun Boğaz Hastalıkları ve Baş Boyun Cerrahisi. İstanbul: Turgut Yayıncılık; 2002. s. 839-59.

    9) Colreavy MP, Lacy PD, Hughes J, et al. Head and neck schwannomas: a 10-year review. J Laryngol Otol 2000; 114: 119-24.

    10) Hamoir MF, Minet M, Garin P. Schwannoma of the cervical eusophagus. Case report and clinical and pathologic analysis. Rev Laryngol Otol Rhinol 1998: 119; 51-4.

    11) Kayıhan E, Erişen L. Baş-Boyun Kanserleri. İstanbul: Nobel Tıp Kitapevleri; 2003.

    12) Park CS, Suh KW, Kim CK. Neurilemmomas of the cervical vagus nerve. Head Neck 1991; 13: 439-41.

    13) Leu YS, Chang KC. Extracranial head and neck schwannomas: a review of 8 years experience. Acta Otolaryngol 2002; 122: 435-7.

    14) Hibbert J. Laryngology and head and neck surgery. In Kerr AG., ed. Scott- Brown's Otolaryngoloy. Sixty edition. Vol 5 Oxford, 1997; 16: 8,22:6.

    15) Moukarbel RV, Sabri AN. Current management of head and neck schwannomas. Curr Opin Otolaryngol Head Neck Surg 2005: 13; 117-22. 16. Wong BL, Bathala S, Grant D. Laryngeal schwannoma: a systematic review. Eur Arch Otorhinolaryngol 2017; 274: 25-34.

    17) Furukawa M, Furukawa MK, Katoh K. Differentation between schwannoma of the vagus nerve and schwannoma of the cervical sympathetic chain by imaging diagnosis. Laryngoscope 1996: 106; 1548-52.

    18) Biswas D, Marnane CN, Mal R, Baldwin D. Extracranial head and necks chwannomas- a 10 year review. Auris Nasus Larynx 2007; 34: 353-9.

    19) Zhang H, Cai C, Wang S, Liu H, Ye Y, Chen X. Extracranial head and neck schwannomas: a clini-cal analysis of 33 patients. Laryngoscope 2007; 117: 278-81.

    20) Chang KC, Leu YS. Hypoglossal schwannoma in the submandibular space. J Laryngol Otol 2002; 116: 63-4.

    21) Enzinger FM, Weiss SW. Benigns tumors of the peripheral nerves. In: Soft Tissue Tumors, 2nd edn, St Louis: The CV Mosby Company 1988: 725-35.

    22) Miettinen M. Nevre sheath tumors. In: Diagnostic Soft Tissue Pathology, 1st edn, Philadelphia 2003: 353-61.

    23) Wang B, Dong P, Shen B, Xu H, Zheng J. Laryngeal schwannoma excised under a microlaryngos-cope without tracheotomy: a case report. Exp Ther Med 2014; 7: 1020-2. 24. Kayhan FT, Kaya KH, Yilmazbayhan ED. Transoral robotic approach for schwannoma of the larynx. J Craniofac Surg 2011; 22: 1000-2.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • [ Başa Dön ] [ Özet ] [ PDF ] [ Benzer Makaleler ] [ Yazara E-Posta ] [ Editöre E-Posta ]
    [ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]