Adenomyozis heteropik endometriyumun miyometriyum içerisinde bulunmasıdır. Benign jinekolojik nedenlerle yapılan histerektomi materyallerinde sıklığı %20-35 olarak bildirilmektedir
10. Bizim çalışmamızda adenomyozis sıklığı %21.6 olarak bulunmuştur. Adenomyozis kadınların %1 kadarını etkiler ve tipik olarak 4 ile 5. dekatta tanı konur. Çalışmamızda hastaların yaş ortalamaları 48,33 olarak bulumuştur.
Asıl tanısı histerektomi öncesinde nadiren konulduğu için medikal ve cerrahi tedavisi ile ilgili sınırlı sayıda çalışma vardır11. Klinik çalışmalar adenomyozisin multipar hastalarda daha sık karşımıza çıktığını göstermektedir4,12. Çalışmamızda hastaların ortalama gebelik sayısı 3,13 olarak bulunmuştur. Ancak infertilite ile birlikteliği de son yıllarda sıkça tespit edilmeye başlanmıştır11. Bizim yaptığımız çalışmada da adenomyozis tanısı konulan hastaların 3 tanesi infertil idi.(Adenomyozis saptanan hastaların %5,76'sı).
Adenomyozisin tedavisi medikal ve cerrahi olarak yapılabilmektedir. Cerrahi yöntem çoğu zaman abdominal veya vaginal histerektomi olmakta, konservatif cerrahide; submüköz adenomyomlar için histeroskopik eksizyon, subseröz adenomyomlar için laparoskopik eksizyon ya da intramural adenomyomlar için adenomyom eksizyonu yapılabilmektedir13,14.
Medikal tedavi seçenekleri arasında levonorgestrel yada danazol içeren rahim içi araçlar, GnRH agonistleri, aromataz inhibitörleri, oral kontraseptifler ve analjezikler kullanılabilmektedir15-20.
Bu çalışma ile benign nedenlerle histerektomi yapılan hastalarda adenomyozis sıklığı araştırılmış ve ayırıcı tanıda sıklıkla düşünülmeyen adenomyozis insidansı %21.6 olarak tesbit edilmiştir.
Sekonder dismenore, hipermenore gibi semptomlarla başvuran 4 ve 5. dekattaki hastalarda ayırıcı tanıda mutlaka adenomyozis düşünülmeli ve tedaviyi planlarken ihtiyaç duyulduğu hallerde ultrasona ek olarak magnetik rezonans gibi tanısal yöntemlere de başvurulmalıdır. Bu şekilde adenomyozis tanısı daha sık konularak hastaların bir kısmına histerektomi gibi majör cerrahi girişim yerine, histerektomi gerektiren ek patolojilerin olmadığı durumlarda medikal ya da konservatif cerrahi yöntemlerle tedavi denenebilir.