Web of Science veri tabanında yapılan taramada toplam 4687 yayının kriterleri sağladığı izlendi. Derin beyin stimülasyonu alanındaki yayınların genel H-indeksi 147 olarak bulundu. Yayın başına ortalama atıf 29.37, toplam atıf sayısı 36.987, yazarların kendi çalışmalarına yaptıkları atıflar dışlandığında ise toplam atıf sayısı 32.404 olarak bulundu. Bu alanda yapılan yayınların ve bu yayınlara yapılan atıfların takip eden yıllarda lineer bir artış gösterdiği izlendi (Şekil
1).
Yayınların analizi:
Yayınların analizinde, kaynakçalarında toplam 64.349 yayına atıfta bulunulduğu izlenmektedir. Bu atıfların toplam 1625 nod ve 8576 bağlantı içerdiği görüldü (Şekil 2).
Büyütmek İçin Tıklayın |
Şekil 2: Yayın ve atıf ağının küme haritası. Haritada atıfların yıllar içindeki dağılımı soldan sağa mor renk ile sarı renk arası değişen biçimde gösterilmektedir. Daha eski tarihli atıflar mor renk ile haritanın sol tarafında yer alırken, daha güncel atıflar ise sarı renkte ve haritanın sağ tarafında izlenmektedir. Haritadaki küre biçimindeki alanlar (nodlar), belli bir zaman diliminde yüksek sayıda atıf alan yayınları ifade etmektedir. Kürenin çapı ile yayının o zaman dilimi içinde aldığı atıf sayısı doğru orantılıdır. Ayrıca birbirine atıfta bulunan çalışmalar arasında çizgisel bağlantılar görülmektedir. Bu yayınların birlikte başka yayınlarca eş zamanlı atıf alınma ilişkisi güçlendikçe, çizginin kalınlığı artmaktadır. |
Derin beyin stimülasyonu konusunda son 20 yıl içinde en çok atıf alan yayının Weaver FM ve ark. tarafından 2009’da yayınlandığı ve 130 atıf aldığı izlendi 6. En çok atıf alan ilk 10 yayın tablo 1’de gösterilmiştir.
Büyütmek İçin Tıklayın |
Tablo 1: Derin beyin stimülasyonu konusunda son 20 yıl içinde en çok atıf alan yayınlar ve başlıca yazarları. |
Belli bir dönem içinde bir yayının, yazarın, kurumun veya anahtar kelimenin çok yüksek sayıda literatürde yer tutmasına “patlama” denmektedir. Çalışmamızda, 2000-2021 yılları arasında bazı yayınların belli yıllar arasında “atıf patlaması” yaptığı izlenmektedir (Tablo 2).
Derin beyin stimülasyonu alanındaki yayınların başlıkları kümelendiğinde son 20 yıl içinde başlıklarda en sık kullanılan söz öbekleri tablo 3’te görülmektedir.
Buna göre, en büyük grubu “Parkinson’s disease” kümesi oluşturmaktadır. Bu kümelerin zaman içindeki dağılımı ise şekil 3’teki küme haritasında görülmektedir.
Büyütmek İçin Tıklayın |
Şekil 3: Yayın başlıklarının zaman çizelgesi içindeki küme haritası. Zaman çizelgesinde sarı renkte görünen başlıklar (connectivity profile, adaptive parameter modulation, isolated dystonia, general anesthesia ve anterior nucleus) günümüzdeki en güncel başlıkları oluşturmaktadır. Bunların arasında “connectivity profile” sıcak çalışma alanı olarak ön plana çıkmaktadır. |
Yazarların analizi:
Derin beyin stimülasyonu alanındaki 4867 yayının toplam 17.624 yazar tarafından oluşturulduğu tespit edilmiştir. Yazarların oluşturduğu ağda toplam 924 nod ve 3484 bağlantı saptanmıştır. 2000-2021 yılları arasında en aktif yazar toplam 157 yayın ile Michael S Okun olarak göze çarpmaktadır. Onu sırasıyla 121 ve 99 yayınla Kelly D Foote ve Andres M Lozano izlemektedir. Ağdaki 4867 yayına yapılan atıflar göz önüne alındığında dönemsel olarak en yüksek atıf patlaması olan yazarlar ve ait oldukları başlık kümeleri tablo 4’te görülmektedir.
Büyütmek İçin Tıklayın |
Tablo 4: Dönemsel atıf patlaması en yüksek olan yazarlar ve ait oldukları başlık kümeleri. |
Yazarların bağlı olduğu kurumların ülke analizleri yapıldığında ise 113 nod ve 572 bağlantıdan oluşan bir ağ ortaya çıkmaktadır. 2000-2021 yılları arasında derin beyin stimülasyonu alanında yayın üretkenliği en yüksek ülke 1966 yayın ile Amerika Birleşik Devletleridir (Şekil 4).
Büyütmek İçin Tıklayın |
Şekil 4: En çok yayın üreten ülkeler. a) Ülkelerin ürettikleri yayınların grafik dağılımı b) Yayınların ülke dağılım haritası. Haritadaki küreler ülkelerin ürettiği yayınların sayısını temsil etmektedir. Kürenin merkezindeki koyu mor renkli alan daha eski tarihli, dış yüzeyindeki açık sarı renkli alan daha yeni tarihli yayınları göstermektedir. Bir yayında birden fazla ülkeden yazar olması durumunda ülke kümeleri arasında bağlantılar oluşmaktadır. |
Ülkelerin atıf patlamalarına bakıldığında ise 2000-2007 arası dönemde patlama gücüne göre sırasıyla Almanya, Kanada, İngiltere ve İtalya’nın ön planda olduğu görülürken 2019-2021 döneminde Çin Halk Cumhuriyeti adresli yayınların atıf patlaması yaşadığı görülmüştür.
Atıf yapılan bilimsel dergilerin analizi:
Ağdaki yayınların atıf yaptığı dergiler toplam 1175 nod ve 11.932 bağlantı oluşturmuştur. En fazla atıf yapılan dergiler şekil 5’te görülmektedir.
İlk 10 yıllık dönemde en yüksek dönemsel atıf patlaması yapan dergiler Lancet ve Advances in Neurology iken, son 10 yılda Brain Stimulation ve Neuroimage: Clinical dergileri göze çarpmaktadır.
Atıf yapılan yazarların analizi:
Derin beyin stimülasyonu alanındaki 4867 yayında toplam 58.288 farklı yazara atıf yapılmıştır. Bu ağda 1052 nod ve 10.621 bağlantı izlenmektedir. Bu yayınlarda en fazla Benabid AL’ye atıf yapıldığı (1185 atıf) görülmektedir. Onu sırasıyla 830 ve 785 atıfla Deuschl G ve Krack P izlemektedir. Ağdaki 4867 yayının atıf yaptığı tüm yayınlar göz önüne alındığında dönemsel olarak en fazla atıf patlaması yapan yazarlar tablo 5’te görülmektedir.
Büyütmek İçin Tıklayın |
Tablo 5: Derin beyin stimülasyonu alanında yapılan çalışmaların atıf yaptığı yayınlar içinde en yüksek atıf patlaması yapan yazarlar. |
Anahtar kelimelerin analizi:
Anahtar kelimeler incelendiğinde toplam 808 nod ve 8829 bağlantı görülmektedir. Yayınlarda en sık kullanılan anahtar kelimeler; deep brain stimulation, parkinson’s disease, subthalamic nucleus, electrical stimulation ve globus pallidus’tur. Bu anahtar kelimeler sırasıyla 2795, 1811, 1320, 531 ve 451 kez kullanılmıştır. Dönemsel olarak atıf patlaması yapan yayınlardaki anahtar kelimeler göz önüne alındığında tablo 6’daki veriler ortaya çıkmaktadır.
Anahtar kelimelerin analizindeki modülarite (Q) değeri 0,321 ve silüet değeri 0,677 olarak bulunmuştur. Bu yüzden anahtar kelimelerin küme analizleri güvenilir ve homojen bulunmamıştır.