Çalışmaya dahil edilen hastalardan primer infertilite (Grup I) hasta grubunun yaş ortalaması 28 + 2,23 yıl (25– 35), sekonder infertilite (Grup II) hasta grubunun yaş ortalaması ise 34 + 3,70 yıl (27– 42) olarak belirlendi. Grup II'nin yaş ortalaması grup I'den anlamlı olarak daha yüksek saptandı (p<0,05).
Ayrıca gruplara göre hastaların infertilite süresi grup I'de 1,96 + 1,10 yıl (1- 5), Grup II'de ise 3,03 + 1,04 yıl (2- 6) olarak belirlendi. Grup II'nin infertilite süresi grup I'den anlamlı olarak daha yüksek saptandı (p<0,05).
Grup I'de operasyon öncesi 39,42 + 24,29 x 106/ ml olduğu tespit edilen 1 ml'deki sperm sayısı ortalamasının operasyon sonrası 42,97 + 27,52 x 106/ ml olduğu tespit edildi. Operasyon öncesi ve sonrası 1 ml'deki sperm sayısı arasında anlamlı bir fark olmadığı izlendi (p>0,05). Grup II'de ise operasyon öncesi 35,22 + 23,89 x 106/ ml olduğu tespit edilen 1 ml'deki sperm sayısı ortalaması, operasyon sonrası 45,11 + 25,31 x 106/ ml olduğu tespit edildi. Operasyon öncesine göre operasyon sonrası 1 ml'deki sperm sayısının anlamlı olarak daha yüksek olduğu belirlendi (p<0,05).
Grup I'de operasyon öncesi % 33,88 + 11,50 olduğu tespit edilen ileri hareketli sperm oranlarının ortalamasının, operasyon sonrası % 40,70 + 14,23 olduğu tespit edildi. Grup II'de operasyon öncesi % 34,06 + 10,79 olduğu tespit edilen ileri hareketli sperm oranlarının ortalamasının, operasyon sonrası % 41,70 + 10,89 olduğu tespit edildi. Hem grup I'de hem de grup II'de operasyon öncesine göre, operasyon sonrası ileri hareketli sperm oranlarının anlamlı olarak daha yüksek olduğu belirlendi (p<0,05).
Grup I'de operasyon öncesi 41,23 + 35,18 x 106 olduğu tespit edilen total motil sperm sayısının, operasyon sonrası 53,63 + 44,30 x 106 olduğu tespit edildi. Grup II'de operasyon öncesi 33,70 + 31,13 x 106 olduğu tespit edilen total motil sperm sayısı ortalamasının, operasyon sonrası 57,75 + 37,70 x 106 olduğu tespit edildi.
Hem grup I'de hem de grup II'de operasyon öncesine göre, operasyon sonrası total motil sperm sayısının anlamlı olarak daha yüksek olduğu görüldü (p<0,05).
Her iki grupta operasyon sonrası hastaların eşlerinde en az 1 yıl takip sonrası oluşan spontan doğal gebelikler araştırıldı. Toplam 90 hastanın 26 tanesinin eşinde spontan doğal gebelik oluştuğu, gebelik oranının % 28,9 olduğu tespit edildi. Grup I'de 60 hastanın 15 tanesinin eşinde (%25), grup II'de ise 30 hastanın 11 tanesinin eşinde (%36,7) spontan doğal gebelik oluştuğu tespit edildi. Her iki grupta gebelik oranları açısından anlamlı bir fark olmadığı görüldü (p>0,05), (Tablo 1).